Başkanın Mesajı
Yayımcı Dostlar,
Türkiye’nin yayıncılık alanındaki en büyük programı 8 yaşına giriyor. Uluslararası İstanbul Yayımcılık Profesyonel Buluşmaları’nın (İstanbul Publishing Fellowship) bu yıl sekizincisini yapmak için yola çıktık. Geçtiğimiz yıllarda pandemiye rağmen aksatmadan yürütebildiğimiz bu organizasyonun bu sene daha canlı daha coşkulu geçeceğini umuyoruz. Artık alışmaya başladığımız çevrimiçi görüşmelerden çok yüz yüze görüşmelerin daha fazla rağbet göreceğini tahmin ettiğimiz hibrit program özelliği 2023’te de devam edecek.
İki kıtalı kent İstanbul tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yaptığı gibi kültürlerarası bir kavşak olma özelliğini, farklı dünyaların kültürünü bir arada bulundurma ve yaşatma özelliğini hep devam ettirdi. Bu telif zirvesi İstanbul’un bu özelliğini de içinde barındırarak yayımcılık dünyasının önemli merkezlerinden biri olma yolunda hızla kendini konumlandırıyor.
Uluslararası İstanbul Yayımcılık Profesyonel Buluşmaları (Istanbul Publishing Fellowship Program) Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği (TBYM) ile Basın Yayın Birliği Derneği’nin birlikte başlattığı ve sürdürdüğü bir projedir. Kitabın ve kültürün evrenselliğini bilen ve bunun için Türkiye’yi merkez alarak dünyanın her yerinden ulaşan yayımcılar arasında yeni ve güçlü bağlar kurmayı hedefleyen bir proje. Özellikle ülkemiz yayımcılarına dünyanın kapılarını açan bir proje.
Programın yıllar içindeki gelişimine kısaca göz atacak olursak;
Birincisi 2016 yılında gerçekleştirilen Uluslararası İstanbul Yayımcılık Profesyonel Buluşmalarına, 9 farklı ülkeden 17 yayımcı katılmış ve 178 kitabın Türkçeden farklı dillere telif satışı gerçekleştirilmiştir.
2017 yılındaki ikinci programa ise 21 ülkeden 30 yayımcı katılmış ve telif satışı gerçekleşen kitap sayısı büyük bir artışla 439’a yükselmiştir.
İlk iki yılında TBYM tarafından üye yayınevleriyle yürütülen programın kapıları 2018’den itibaren Türkiye’de faaliyet gösteren tüm yayınevleri, ajanslar, yayımcı meslek birlikleri, yayımcı sivil toplum kuruluşları ve yazarlara da açılarak daha geniş kapsamlı bir organizasyon haline geldi. Her geçen yıl hedeflerini büyüten programa 2018 yılında 66 ülkeden 209 yayımcı katıldı, yayımcılar arasında 1700'den fazla görüşme gerçekleşti. Yapılan görüşmeler sonucunda telif satışı yapılan kitap sayısı üçüncü yılında ise 533'e yükseldi.
2019 yılında düzenlenen 4. Uluslararası İstanbul Fellowship Programı kapsamında toplamda 72 ülkeden 200'e yakın yurtdışı yayımcının başvurusu kabul edilerek İstanbul’da düzenlenen programa davet edildi. Buna ilaveten yurtiçinden ise 95 yayınevi programda yer aldı ve böylelikle yaklaşık 300 yayınevi katılımcı sayısına ulaşılmış oldu. 1.000’in üzerinde telif satışı gerçekleştirildi.
2020 yılında 98 ülkeden 620 başvuru arasında 63 ülkeden toplamda 175 yayımcının başvurusu kabul edildi. 5. Uluslararası İstanbul Fellowship 2020 Programına toplamda 265 yayımcı katılım gösterdi.
2021 yılında, salgın koşullarında karma bir modelde gerçekleşen 6. İstanbul Publishing Fellowship programına 121 ülkeden 869 başvuru yapıldı. 60 ülkeden 359 katılımcının yer aldığı, yüz yüze ve çevrimiçi görüşmelerin bir arada gerçekleştiği İstanbul Publishing Fellowship programında ilk kez odak ülke katılımı sağlandı ve Azerbaycan Odak ülke olarak yer aldı.
2021 yılının bir başka yeniliği de İstanbul Telif Ödülleri oldu. Türkçeden yabancı dillere telif alışverişini teşvik ederek sektörün gelişimine, kültürel iş birliğine ve tanıtımına katkıda bulunmak, telif çalışmalarını teşvik etmek ve başarıları ödüllendirmek amacıyla bu yıl ilk kez düzenlenen İstanbul Telif Ödülleri’ne 26 ülkeden 52 yayınevi, 661 kitapla başvuru yapmıştır.
2022 yılında 7.si düzenlenen İstanbul Publishing Fellowship’e 104 ülkeden 1.105 başvuru alınmış olup 72 ülkeden 555 yayıncı katılım sağlamış 5.000’in üzerinde ikili görüşme yapılarak 3.500’ün üzerinde ön anlaşma yapılmıştır. Aynı zamanda bu sene ikincisi düzenlenen İstanbul Telif Ödülleri’ne ise 42 ülkeden 86 yayıncı 2.232 eser ile başvuru yapmıştır.
Türkiye’deki yayımcılık faaliyetlerinin geçtiğimiz yılı 80 bin yeni başlık ve 750 milyon kitap üretimi ile ülkemizi dünyanın en büyük 10. kitap ekonomisi haline getirdiğini de eklemeliyiz.
Amaç ve Hedefler
* Dünya yayımcılarının karşılıklı iş birliğinin artırılması, sektörde yeni ticari ilişkilerin kurulması, yayımcılık alanındaki sektörel gelişmelerin takip edilmesi,
* Telif ajansları, editör, çevirmen, illüstratör ve matbaalar başta olmak üzere birçok paralel iş kolunun da gelişmesine katkı sağlaması,
* Yayımcılar için iş konuşabilecekleri ve telif alış verişi yapabilecekleri uygun bir ortamın sağlanması ve bunun her yıl ziyaret edecekleri bir merkez haline gelmesi,
* İstanbul'u telif marketleri içerisinde bir aktör yaparak İstanbul'un kendi dinamikleriyle sürdürülebilir ve profesyonel bir telif marketi haline getirilmesi hedeflenmektedir.
İstanbul, Uluslararası İstanbul Yayımcılık Profesyonel Buluşmaları'yla daha geniş pazarları temsil eden küresel bir telif marketi olma yolunda emin adımlarla ilerlemektedir. Bu ilerleme, dünya yayımcılık sektörü için çeşitliliği de artıracak muhteşem bir fırsat demektir.
Bu program sayesinde başta Balkanlar, Afrika, Asya, Avrupa olmak üzere tüm dünyada bir network oluşturmak ve yayımlarımızı bu alana açmak hedefine 8. yılımızda daha da güçlenerek yaklaşıyoruz.
Bu muhteşem şehir tarihten aldığı gücüyle, dünya yayımcılığına açılan yeni bir kapı oluyor. Sizleri, İstanbul Publishing Fellowship programı kapsamında ağırlamaktan büyük mutluluk duyuyoruz.
Mehmet Burhan Genç
Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği
Yönetim Kurulu Başkanı